काठमाडौ, कार्तिक २१ - नेपाल सूचना प्रविधिको विकास परिसूचकमा १ सय ४२ औं स्थानमा परेको छ । विकास परिसूचकमा नेपालभन्दा पछाडि ८ वटा मुलुक मात्र छन् ।
अन्तर्राष्ट्रिय टेलिकम्युनिकेसन युनियन (आइटियु) ले हालै प्रकाशित गरेको सन् २०१० को प्रतिवेदनले यस्तो देखाएको हो । आइटियु संयुक्त राष्ट्रसंघ अन्तर्गतको नियोग हो ।
यसले सूचना तथा प्रविधिको क्षेत्रमा विश्वव्यापी रूपमा नियमन गर्छ । नेपालको दूरसञ्चार क्षेत्रले पनि यसको नियमलाई अनुसरण गर्छ ।
प्रतिवेदनमा नेपालमा भएको सूचना प्रविधिको विकास दक्षिण एसियाली मुलुकमा सबैभन्दा कम हो । युनियनले तयार पारेको सन् २००८ सम्मको प्रतिवेदनमा १ सय ५० वटा देशको अध्ययन गरिएको छ ।
प्रतिवेदनअनुसार नेपाल सन् २००७ को तुलनामा एक स्थान तल झरेको हो । दक्षिण एसियाली मुलुकमा मल्दिभ्स सबैभन्दा अगाडि रहेको छ । २००७ मा ७२ स्थानमा रहेको माल्दिभ्स चार स्थान माथि चढेको छ ।
दोस्रो स्थानमा रहेको श्रीलंका १ सय ५ औ स्थानमा छ । अघिल्लो वर्ष यो १ सय ४ स्थानमा थियो । पछिल्लो समयमा सूचना प्रविधिको क्षेत्रमा महत्त्वपूर्ण सफलता हासिल गरेको भारत १ सय १६ स्थानबाट तल झरेर १ सय १७ औं स्थानमा पुगेको छ । भुटान भने एक स्थानमा माथि चढेर १ सय २३ औं स्थानमा आएको छ ।
पकिस्तान पनि एक स्थान तल झरेर सूचना प्रविधिको विकासका हिसाबमा १ सय २८ औ मुलुकमा आएको छ । बंगलादेशले १ सय ३७ औ स्थानमा छ । अघिल्लो वर्ष पनि बंगलादेश उही स्थानमा थियो ।
आइटियुको प्रतिवेदनमा सूचना तथा प्रविधिको विकास परिसूचकमा सबैभन्दा अघिल्लो स्थानमा स्विडेन आएको छ । स्विडेन सन् २००७ मा पनि पहिलो स्थानमा रहेको थियो । दोस्रो स्थानमा आएको लग्जेम्बर अघिल्लो वर्षभन्दा चार स्थानमा माथि आएको हो ।
तेस्रो स्थानमा रहेको एसियाली मुलुक दक्षिण कोरियाले अघिल्लो वर्षभन्दा एक स्थान तल झरेको हो । तेस्रो स्थानमा डेनमार्क रहेको छ । यो अघिल्लो वर्षको भन्दा एक स्थान तल झरेको हो । पाचौं स्थानमा नेदरल्यान्ड रहेको छ ।
सूचीमा जापान ८ औं, बेलायत १० औं स्थान, चीन ११ औं, अस्ट्रेलिया १५ औं र अमेरिका १९ औं स्थानमा रहेका छन् ।
आइटियुले विश्वव्यापी आर्थिक संकटको अवस्थामा अर्थतन्त्र ओरालो लाग्दा पनि सूचना तथा प्रविधिको प्रयोग बढेको जनाएको
छ । 'यस अवधिमा विशेषगरी मोबाइल फोन र इन्टरनेटको विकास तीव्र गतिमा भयो,' प्रतिवेदनमा भनिएको छ । प्रतिवेदनमा सन् २००९ सम्ममा ४ अर्ब ६० करोडमा मोबाइल फोन पुग्ने अनुमान छ । यो संख्या प्राप्तिपछि विश्वको कुल जनसंख्याको ६७ प्रतिशतले मोबाइल सेवा लिने उल्लेख छ ।
सन् २००८ सम्ममा विकासोन्मुख देशमा मोबाइल घनत्व ५० प्रतिशत पुगेको उसले जनाएको छ । विकसित देशमा भने सबै मोबाइल घनत्व १ सय पुगेको छ ।
प्रतिवेदनअनुसार विकासोन्मुख देशमा मोबाइल उपभोक्ताको वृद्धि २००५ को तुलनामा २००८ मा २३ प्रतिशतले बढेको छ । आइटियुले सन् २००९ सम्ममा विश्वका २६ प्रतिशत जनताको पहुचँ इन्टरनेटमा हुने उल्लेख छ ।
आइटियुले विश्वव्यापी रूपमा फ्रिक्वेन्सीको प्रयोग, स्याटलाइट सञ्चालनको प्रवर्द्धन, विकासोन्मुख देशमा दूरसञ्चारको पूर्वाधार सुधार र विश्वव्यापी मापदण्ड तयार गर्ने काममा सहयोग गर्छ ।
अगाडी रहेका दश मुलुक
स्विडेन
लग्जेम्बर
दक्षिण कोरिया
डेनमार्क
नेदरल्यान्ड
आइसल्यान्ड
स्विजरल्यान्ड
जापान
नर्वे
बेलायत
अन्तर्राष्ट्रिय टेलिकम्युनिकेसन युनियन (आइटियु) ले हालै प्रकाशित गरेको सन् २०१० को प्रतिवेदनले यस्तो देखाएको हो । आइटियु संयुक्त राष्ट्रसंघ अन्तर्गतको नियोग हो ।
यसले सूचना तथा प्रविधिको क्षेत्रमा विश्वव्यापी रूपमा नियमन गर्छ । नेपालको दूरसञ्चार क्षेत्रले पनि यसको नियमलाई अनुसरण गर्छ ।
प्रतिवेदनमा नेपालमा भएको सूचना प्रविधिको विकास दक्षिण एसियाली मुलुकमा सबैभन्दा कम हो । युनियनले तयार पारेको सन् २००८ सम्मको प्रतिवेदनमा १ सय ५० वटा देशको अध्ययन गरिएको छ ।
प्रतिवेदनअनुसार नेपाल सन् २००७ को तुलनामा एक स्थान तल झरेको हो । दक्षिण एसियाली मुलुकमा मल्दिभ्स सबैभन्दा अगाडि रहेको छ । २००७ मा ७२ स्थानमा रहेको माल्दिभ्स चार स्थान माथि चढेको छ ।
दोस्रो स्थानमा रहेको श्रीलंका १ सय ५ औ स्थानमा छ । अघिल्लो वर्ष यो १ सय ४ स्थानमा थियो । पछिल्लो समयमा सूचना प्रविधिको क्षेत्रमा महत्त्वपूर्ण सफलता हासिल गरेको भारत १ सय १६ स्थानबाट तल झरेर १ सय १७ औं स्थानमा पुगेको छ । भुटान भने एक स्थानमा माथि चढेर १ सय २३ औं स्थानमा आएको छ ।
पकिस्तान पनि एक स्थान तल झरेर सूचना प्रविधिको विकासका हिसाबमा १ सय २८ औ मुलुकमा आएको छ । बंगलादेशले १ सय ३७ औ स्थानमा छ । अघिल्लो वर्ष पनि बंगलादेश उही स्थानमा थियो ।
आइटियुको प्रतिवेदनमा सूचना तथा प्रविधिको विकास परिसूचकमा सबैभन्दा अघिल्लो स्थानमा स्विडेन आएको छ । स्विडेन सन् २००७ मा पनि पहिलो स्थानमा रहेको थियो । दोस्रो स्थानमा आएको लग्जेम्बर अघिल्लो वर्षभन्दा चार स्थानमा माथि आएको हो ।
तेस्रो स्थानमा रहेको एसियाली मुलुक दक्षिण कोरियाले अघिल्लो वर्षभन्दा एक स्थान तल झरेको हो । तेस्रो स्थानमा डेनमार्क रहेको छ । यो अघिल्लो वर्षको भन्दा एक स्थान तल झरेको हो । पाचौं स्थानमा नेदरल्यान्ड रहेको छ ।
सूचीमा जापान ८ औं, बेलायत १० औं स्थान, चीन ११ औं, अस्ट्रेलिया १५ औं र अमेरिका १९ औं स्थानमा रहेका छन् ।
आइटियुले विश्वव्यापी आर्थिक संकटको अवस्थामा अर्थतन्त्र ओरालो लाग्दा पनि सूचना तथा प्रविधिको प्रयोग बढेको जनाएको
छ । 'यस अवधिमा विशेषगरी मोबाइल फोन र इन्टरनेटको विकास तीव्र गतिमा भयो,' प्रतिवेदनमा भनिएको छ । प्रतिवेदनमा सन् २००९ सम्ममा ४ अर्ब ६० करोडमा मोबाइल फोन पुग्ने अनुमान छ । यो संख्या प्राप्तिपछि विश्वको कुल जनसंख्याको ६७ प्रतिशतले मोबाइल सेवा लिने उल्लेख छ ।
सन् २००८ सम्ममा विकासोन्मुख देशमा मोबाइल घनत्व ५० प्रतिशत पुगेको उसले जनाएको छ । विकसित देशमा भने सबै मोबाइल घनत्व १ सय पुगेको छ ।
प्रतिवेदनअनुसार विकासोन्मुख देशमा मोबाइल उपभोक्ताको वृद्धि २००५ को तुलनामा २००८ मा २३ प्रतिशतले बढेको छ । आइटियुले सन् २००९ सम्ममा विश्वका २६ प्रतिशत जनताको पहुचँ इन्टरनेटमा हुने उल्लेख छ ।
आइटियुले विश्वव्यापी रूपमा फ्रिक्वेन्सीको प्रयोग, स्याटलाइट सञ्चालनको प्रवर्द्धन, विकासोन्मुख देशमा दूरसञ्चारको पूर्वाधार सुधार र विश्वव्यापी मापदण्ड तयार गर्ने काममा सहयोग गर्छ ।
अगाडी रहेका दश मुलुक
स्विडेन
लग्जेम्बर
दक्षिण कोरिया
डेनमार्क
नेदरल्यान्ड
आइसल्यान्ड
स्विजरल्यान्ड
जापान
नर्वे
बेलायत
प्रकाशित मिति: २०६७ कार्तिक २१ ०८:५७
source:http://www.ekantipur.com/np
No comments:
Post a Comment